
Sociale innovatie in het Onderwijs
Niet alleen commerciële organisaties houden zich bezig met sociale innovatie: ook scholen houden zich meer en meer bezig met deze manier van innoveren. Er wordt niet alleen meer ICT gebruikt in het onderwijs, maar er is ook sprake van innovatie van de arbeidsorganisatie en arbeidsrelaties. In het Nederlandse onderwijs is er steeds vaker sprake van het invoeren van vernieuwingen in het kader van sociale innovatie. Zo zijn er de afgelopen jaren drie programma’s voor sociale innovaties gestart in diverse Nederlandse scholen. Om u een duidelijk beeld te geven van sociale innovatie in het onderwijs, worden deze programma’s in dit artikel kort beschreven.
Het innovatieproject van de VO-raad
In 2007 startte de VO-raad met het project Expeditie Durven, Delen, Doen. In dit innovatieproject kregen achttien scholen de tijd en de middelen om drie jaar lang met verschillende innovaties te experimenteren. Eén van de belangrijkste conclusies van het innovatieproject van de VO-raad, is dat sociale innovatie in het onderwijs zeker kan werken. Vooral de buttom-up aanpak van het innovatieproject heeft gewerkt. Mogen scholen zelf hun innovatieprogramma kiezen, dan is de kans op langdurige vernieuwingen en verbeteringen groter. Niet alleen met subsidie, maar ook als de subsidie gestopt is en scholen er zelf voor staan.
InnovatieImpuls Onderwijs
Veel scholen hebben last van een lerarentekort. Ondanks de vele maatregelen om meer personeel aan te trekken, blijft het lastig vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Daarom wilde het ministerie van OCW nagaan of en hoe het mogelijk is om met minder docenten goed onderwijs te bieden, door gebruik te maken van diverse innovatieve toepassingen in het onderwijs. Denk hierbij aan ICT oplossingen, maar ook aan oplossingen die te maken hebben met een andere inzet van personeel. Er werden vijf experimenten opgezet, waaronder een experiment met E-klassen en een experiment met videolessen. Deze experimenten worden nog altijd uitgevoerd en gemonitord. Wel kunnen we nu al vaststellen dat de thematieken van de experimenten zeker aanknopingspunten bieden voor innovatie in het onderwijs.
Onderwijs Pioniers
Tot slot is er nog het project Onderwijs Pioniers, dat in 2009 gestart werd door het SBO en de Stichting Nederland Kennisland in het primair onderwijs. Dit project heeft alles te maken met sociale innovatie. De doelstelling van Onderwijs Pioniers is namelijk “sociale innovatie binnen scholen vergroten door leerkrachten zelf te benutten als vernieuwers”. Ofwel, het project ziet de leraar als de belangrijke sociale innovator in het onderwijs. Leraren die sociale innovatie door willen voeren in hun klassen en met specifieke verbeteringen komen, krijgen budget en expertise van Onderwijs Pioniers.
Sociale innovatie in het Onderwijs; de Toekomst
Bovenstaande projecten zijn inmiddels al een tijdje geleden opgezet, maar naar verwachting worden er nog veel meer sociale innovatieprojecten opgezet in het onderwijs. Zoals al eerder vermeld, worden er steeds vernieuwingen ingevoerd in het Nederlandse onderwijs. Ook in de nabije toekomst zullen er dan ook nieuwe projecten worden opgezet op het gebied van sociale innovatie, die het onderwijs mogelijk weer een klein beetje veranderen.