Scenario Planning en Innovatie

In de jaren zestig  introduceerde Koninklijke Nederlandse Shell scenario planning om te leren omgaan met onzekerheid. De successen met het omgaan van de oliecrisis in het begin van de jaren zeventig door Shell maakte scenario planning algemeen bekend in de managementwereld.  Scenario planning wordt vaak gezien als een cognitieve ondersteuning voor de beperkingen van het menselijk oordeel op lange termijn denken.  Simpel gezegd, als de tijdshorizon lang is vinden mensen het moeilijk in te schatten wat mogelijke uitkomsten zouden kunnen zijn van een bepaalde keuze.

Wat is Scenario Planning?

Scenarioplanning maakt gebruik van meerdere visies op de toekomst. Door voor te stellen en voor te bereiden op de verschillende omgevingen die op lange termijn plannen kunnen voorkomen is het mogelijk om een betere voorspelling te maken. Vandaag de dag wordt scenario planning veel gebruikt door de overheid en particuliere organisaties om te ondersteunen in  de strategische planning. De planningshorizon van strategische beslissingen is lang, en het is erg moeilijk om het ondernemingsklimaat te nauwkeurig te voorspellen over deze lange periode. Vanwege deze moeilijkheid,  hebben beleidsmakers het idee dat ze beslissingen moeten nemen die verder gaat dan de kennis die beschikbaar is. En hoe moeilijk is het om een beslissing te nemen welke grote effecten kan hebben in de toekomst  maar er eigenlijk geen basis is om de beslissing op te nemen.



Dit gebrek aan informatie confronteert beslissers met onzekerheid. Het is bijvoorbeeld lastig te kiezen welk idee nu verder ontwikkelt moet worden tot een innovatie.  Daarom proberen managers cognitieve steun te zoeken en deze beperkingen te overwinnen door bijvoorbeeld het gebruik van scenario planning.

Innovatie en Scenario Planning

Tegenwoordig is een bedrijf haar succes in toenemende mate afhankelijk is van het vermogen om te innoveren, en is het dus belangrijk om juiste keuzes te maken. Innovatie is de commercialisering van een uitvinding. Het gaat om het hele proces van het uitvinden van iets nieuws  tot aan de uitvoering van deze uitvinding tot een commercieel succes.  Zoals eerder beschreven zijn er twee soorten innovatie namelijk radicale en incrementele innovatie. Een radicale innovatie kan de markt compleet  veranderen een voorbeeld is de overgang van telegram naar de telefoon. Een incrementele innovatie is een marginale verdere verbetering van de huidige technologie, dat wil zeggen een iPhone 4 en iPhone 4S.

Voor een radicale innovatie is moeilijk te bepalen wat de impact zal zijn op de markt en de organisatie zelf. Een organisatie wil weten wat er kan gebeuren als een innovatie is een groot succes is (optimistisch scenario) of een complete mislukking (pessimistische visie). Wat zullen de gevolgen zijn in beide gevallen? En wat gebeurt er als het is noch een succes noch een mislukking is. Scenario planning helpt een manager om te begrijpen wat mogelijke uitkomsten zijn als een innovatie zich gedraagt op een bepaalde manier.

Voorbeelden Scenario planning

De beste manier om scenarioplanning te begrijpen is om te kijken op de website van Shell. Jaarlijks publiceren zij hun scenario’s voor de komende jaren. Ze zijn echt te onderscheiden in (zeer) lange termijn en korte termijn. Natuurlijk maakt een langere termijn de scenario’s meer gebonden aan omgevingsfactoren die je nooit vandaag de dag zou kunnen voorzien. Maar scenario’s  hoeven geen werkelijkheid te worden. Het is een manier om managers te helpen begrijpen wat de mogelijke gevolgen zijn van bepaalde strategische keuzes en welke innovatie en business model nodig is.